KOBİ – Tanımı, Özellikleri ve Ekonomideki Önemi
KOBİ Kavramı
KOBİ kavramı; hızlı karar alma yeteneğine sahip, düşük düzeydeki yönetim giderleri ile ucuz üretim gerçekleştirebilen iktisadi teşebbüsleri ifade etmektedir. Bağımsız bir yönetime sahip olduğu halde bulunduğu pazarı tam olarak hakimiyeti altına alamayan yöresel işletmelerdir.
KOBİ’lerin Özellikleri Nelerdir?
KOBİ’ler tek başlarına küçük birer ekonomik birimdir ve tek tek bakıldığında ekonomiye katkıları önemsiz görülmektedir; ancak, topluca ele alındığında sahip oldukları sayısal büyüklük, onların ekonomi ve toplum için ne kadar önemli olduklarını gözler önüne sürmektedir.
KOBİ’ler, çalışma yöntemleri esneklik sayesinde değişen piyasa koşulları ve teknolojik gelişmelere hızla uyum sağlayabilmektedir. Yalın ve yeniliklere açık yönetim tarzı, KOBİ’lere süratli karar alma ve uygulama avantajı sağlamaktadır. KOBİ’lerin butik üretimi sayesinde ürün farklılaşması sağlamakta ve büyük işletmelere ara malı temin ederek tedarik zincirini tamamlamaktadır. Bu özelliklerinden dolayı KOBİ’ler, günümüzde ülkelerin gelişme stratejilerinin önemli bir parçasını oluşturmaktadır.
KOBİ’lerin Sınıflandırılması
KOBİ’ler için yapılan tanımlamalar değerlendirildiğinde ortak bir standardın olmadığı görülmektedir. Ülkemizde farklı kurumlar tarafından farklı tanımlar yapılmış olup bu tanımlar yapılırken dikkate alınan en belirgin kriter, işletmelerin istihdam etmiş oldukları çalışan sayıları olmuştur. Bu doğrultuda KOBİ’ler, aşağıdaki şekilde sınıflandırılmıştır;
a) Mikro işletme: 10 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 1 milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeler.
b) Küçük işletme: Elli kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 8 milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeler.
c) Orta büyüklükteki işletme: 250 kişiden az yıllık çalışan istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 40 milyon Türk Lirasını aşmayan işletmeler.
Dünya üzerinde küçük ve orta ölçekli işletmelere ilişkin resmi bir tanımın bulunmamasının nedeni küçük ve orta ölçekli işletme tanımının bilimsel değil pragmatik bir içeriğe sahip olmasından kaynaklanmaktadır.
KOBİ’lerin Ekonomideki Yeri ve Önemi
KOBİ’ler, ülke ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır. KOBİ’lerin ekonomik ve toplumsal kalkınmadaki önemli rolleri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
• Ekonomiye dinamizm kazandırma,
• Ekonomik ve sosyal refahın artmasını sağlama,
• İstihdam yaratma,
• Esneklik ve yenilikleri teşvik etme,
• Bölgesel kalkınmayı hızlandırarak bölgeler arası gelişmişlik farkını azaltma,
• Girişimciliği teşvik etme.
KOBİ’leri Destekleyen Kurum: KOSGEB
Ülkemizde KOBİ’leri destekleyen birden fazla kurum mevcuttur. Sadece KOBİ’leri desteklemesi ve kendini KOBİ’lerin hamisi olarak görmesi bakımından KOSGEB bu konuda öncü sayılabilir. KOBİ’lere sunmuş olduğu birden fazla destek programı ile KOSGEB, bu görevini gerçekleştirmektedir.
Tanım ve amaç olarak KOSGEB;
• Ülkenin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasında küçük ve orta ölçekli işletmelerin payını ve etkinliğini arttırmak, rekabetin düzeyini yükseltmek amacıyla kurulan bir kuruluştur.
• Yeni işletmelerin açılmasını teşvik ederek ekonomiye dolaylı olarak katkı sağlamayı amaçlar.
• Gelişimine halen devam etmektedir.
Sonuç
Sosyo-ekonomik anlamda meydana gelen değişiklikler ve sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçişle birlikte ulusal ekonomi politikaları gittikçe birbirine yaklaşmakta, öte yandan dünyadaki para, sermaye ve mal hareketleri sınır tanımamaktadır. Evrenselleşen piyasa ekonomisinin temeli olan rekabet ve bu rekabetin devam ettirilebilmesi KOBİ’lerin varlığına bağlıdır.