Giriş
İngilizce, dünya genelinde en çok konuşulan dillerden biridir ve bu dilin gramer yapısı, özellikle de isimlerin oluşturulmasında kullanılan son ekler, dil öğreniminde kritik bir öneme sahiptir. İsim yapan son ekler, bir kelimenin köküne eklenerek yeni bir isim oluşturmak için kullanılır. Bu yazıda, İngilizcede en yaygın kullanılan isim yapan son ekleri ve bunların nasıl kullanıldığını inceleyeceğiz.1. -er ve -or Son Ekleri
İngilizcede en yaygın isim yapan son eklerden biri -er'dir. Bu son ek, genellikle bir eylemi gerçekleştiren kişi veya nesneyi tanımlamak için kullanılır. Örneğin:- **Teacher** (öğretmen) → teach (öğretmek) fiilinden türetilmiştir.
- **Runner** (koşucu) → run (koşmak) fiilinden türetilmiştir.
Benzer şekilde, -or son eki de bir eylemi gerçekleştiren kişileri ifade etmek için kullanılır. Örneğin:
- **Creator** (yaratıcı) → create (yaratmak) fiilinden türetilmiştir.
- **Actor** (aktör) → act (hareket etmek) fiilinden türetilmiştir.
2. -tion ve -sion Son Ekleri
-tion ve -sion son ekleri, fiillerden isim türetmek için kullanılır. Bu son ekler, genellikle bir eylemin sonucunu veya durumunu ifade eder.- **Emotion** (duygu) → emote (duygularını ifade etmek) fiilinden türetilmiştir.
- **Information** (bilgi) → inform (bilgilendirmek) fiilinden türetilmiştir.
- **Decision** (karar) → decide (karar vermek) fiilinden türetilmiştir.
Bu son ekler, İngilizcede çok sık kullanılır ve cümlelerde önemli bir rol oynar.
3. -ness Son Eki
-ness son eki, genellikle sıfatlardan isim türetmek için kullanılır. Bu son ek, bir niteliğin durumunu veya halini ifade eder. Örneğin:- **Happiness** (mutluluk) → happy (mutlu) sıfatından türetilmiştir.
- **Darkness** (karanlık) → dark (karanlık) sıfatından türetilmiştir.
- **Kindness** (nazik olma durumu) → kind (nazik) sıfatından türetilmiştir.
Bu tür isimler, sıfatların anlamını genişleterek daha derin bir ifade şekli sunar.
4. -ment Son Eki
-ment son eki, genellikle fiil köklerine eklenerek eylemin sonucunu veya durumunu ifade eden isimler oluşturur. Örnekler:- **Achievement** (başarı) → achieve (başarmak) fiilinden türetilmiştir.
- **Management** (yönetim) → manage (yönetmek) fiilinden türetilmiştir.
Bu son ek, iş dünyasında ve eğitim alanında sıkça karşımıza çıkar.
5. -ity ve -ty Son Ekleri
-ity ve -ty son ekleri, sıfatlardan isim türetmek için kullanılır. Bu son ekler, belirli bir niteliğin durumunu ifade eder. Örnekler:- **Ability** (yetenek) → able (yetenekli) sıfatından türetilmiştir.
- **Quality** (kalite) → qual (nitelik) kökünden türetilmiştir.
Bu son ekler, özellikle akademik ve profesyonel dilde önemli bir yere sahiptir.
6. İsim Yapan Diğer Son Ekler
İngilizcede isim yapan diğer son ekler de bulunmaktadır. Bunlar arasında -dom, -hood, -ship gibi son ekler yer alır.- **Freedom** (özgürlük) → free (özgür) sıfatından türetilmiştir.
- **Childhood** (çocukluk) → child (çocuk) kelimesinden türetilmiştir.
- **Friendship** (arkadaşlık) → friend (arkadaş) kelimesinden türetilmiştir.
Bu son ekler, genellikle belirli bir durumu veya ilişkileri ifade eder.
